Wat is dode voorraad? Definitie en een gids (2024)

Voorraad die niet converteert, oftewel niet verkoopt, wordt vaak aangeduid als dode voorraad. Voor bedrijven die geen gebruik maken van voorraadbeheersystemen, kan dode voorraad op de planken van het magazijn blijven liggen.

Dode voorraad kost bedrijven geld. Ze kunnen de kosten van onverkochte goederen, die ze zelf hebben geproduceerd of van een andere onderneming hebben gekocht, niet terugverdienen.

Bovendien kost het opslaan van dode voorraad geld en neemt het waardevolle magazijnruimte in beslag die beter gebruikt kan worden voor bestsellers.

Hieronder leer je wat dode voorraad is en hoe bedrijven dode voorraad vermijden met verschillende strategieën voor voorraadbeheer.

Wat is dode voorraad?

Dode voorraad, of verouderde voorraad, zijn waren die nooit aan een klant zijn verkocht. Het kan vaak niet worden geretourneerd aan de leverancier omdat het verouderd is, uit het seizoen is of weinig tot geen vraag heeft.

Wanneer een kledingretailer bijvoorbeeld nog steeds winterjassen op voorraad heeft nadat het winterseizoen is afgelopen en consumenten hun aankopen hebben verschoven naar voorjaarskleding, dan worden die onverkochte winterjassen dode voorraad.

Een alternatieve definitie van dode voorraad

In voorraadbeheer en ordermanagement is dode voorraad ook gaan verwijzen naar producten die niet langer beschikbaar zijn voor verkoop. In die context wordt de term meestal met een Engelstalige term aangegeven: deadstock.

Soms is verkoopwaar die niet meer beschikbaar is juist gewild omdat het niet meer in de winkels te vinden is. In dit soort situaties kan het soms voor een hogere prijs worden verkocht.

Sneakers, die vaak meer op merkimago dan op functionaliteit worden verkocht, zijn populaire "deadstock" artikelen die online te vinden zijn en als "deadstock" worden geïdentificeerd in zoekopdrachten. Vintage kleding is ook een populaire categorie van dode voorraad.

Veel dode voorraad belandt online. Je kunt bijvoorbeeld dode voorraad van Nike vinden via online marktplaatsen zoals Etsy, eBay en Marktplaats.nl.

Waarom is dode voorraad slecht voor een retailbedrijf?

Kapitaalinvestering

Dode voorraad vertegenwoordigt een investering die geen rendement oplevert. Geld dat vastzit in onverkochte voorraad kan beter op andere manieren in het bedrijf worden gebruikt.

Opslagkosten

Het opslaan van producten kost geld, of het nu in een magazijn, winkel of andere opslagfaciliteit is. Dode voorraad neemt ruimte in beslag die je kunt gebruiken voor producten die wél goed verkopen.

Afschrijving en veroudering

Producten verliezen in de loop van de tijd hun waarde. Dit geldt vooral voor trendy of seizoensgebonden artikelen en voor technologie die verouderd raakt.

Risico op schade of verval

Onverkochte producten zijn kwetsbaarder voor schade, veroudering of zelfs verval als ze een beperkte houdbaarheid hebben. Dit vermindert de waarde van de voorraad nog verder.

Opportuniteitskosten

Dode voorraad had gebruikt kunnen worden om voorraad aan te schaffen die wél goed verkoopt. Je winst zou hoger kunnen zijn geweest als de investering in beter presterende voorraad was gedaan.

Negatieve impact op cashflow

Dode voorraad kan een negatieve impact hebben op je cashflow, waardoor er minder kapitaal overblijft voor andere belangrijke zaken als bedrijfsgroei of marketing.

Invloed op bedrijfsanalyses

Dode voorraad maakt het moeilijk om de omloopsnelheid van je voorraad en je verkoopprognoses te analyseren, wat strategische planning belemmert. Een overschatting van de vraag kan bijvoorbeeld leiden tot dode voorraad, wat een vicieuze cirkel versterkt.

Kosten van dode voorraad

Laten we een voorbeeld bekijken waarin duidelijk wordt waarom het elimineren van dode voorraad belangrijk is. Stel je voor dat je een kleine kledingboetiek en webshop runt. Je hebt 200 designer winterjassen gekocht aan het begin van het winterseizoen voor € 100 per stuk, een investering van € 20.000. Je hoopte deze jassen voor € 200 per stuk te verkopen en € 40.000 aan omzet te genereren, wat een nettowinst van € 20.000 zou opleveren (exclusief andere kosten).

Maar nu is het einde van de winter in zicht en je hebt slechts 100 jassen verkocht, met 100 jassen als dode voorraad. Dit is nu € 10.000 aan voorraad die vastzit in onverkochte artikelen.

• Dat is dus € 10.000 die je niet kunt gebruiken om te investeren in voorjaarscollecties, werknemers te betalen, nutsvoorzieningen te beheren of in marketingactiviteiten te investeren.
• Je moet ook een plek vinden om de onverkochte jassen op te slaan. Stel dat je € 200 per maand aan opslagkosten moet betalen, dat is € 1.600 voor acht maanden opslag.
• Als de jassen volgend winterseizoen niet meer in de mode zijn, moet je ze met een flinke korting verkopen, laten we zeggen € 75 per stuk, wat je slechts € 7.500 oplevert van je oorspronkelijke investering van € 10.000.

Over het algemeen had je het geld dat in je overtollige voorraad vastzit, ergens anders kunnen besteden. Misschien had je niet het kapitaal om een geheel nieuwe voorjaarscollectie aan te bieden, waardoor je de winst uit die verkopen misloopt.

Oorzaken van dode voorraad

Te veel kopen of produceren

Je kunt te veel voorraad kopen of produceren, in de verwachting dat er meer vraag zal zijn dan daadwerkelijk het geval is. Als je slechte verkopen hebt, blijf je zitten met dode voorraad en lagere winstmarges.

Onvoldoende voorraadbeheersysteem

Zonder effectieve systemen voor het volgen en beheren van je voorraad, eindig je met slecht beheerde doorlooptijden en aanvullingen. Dit leidt tot overbestellingen en het verzamelen van dode voorraad.

Trends en seizoensgebondenheid

Als je trendy of seizoensgebonden producten verkoopt, kun je met dode voorraad eindigen wanneer de consumentenvoorkeuren veranderen of een seizoen eindigt.

Kwaliteitsproblemen

Als je product een defect heeft of niet voldoet aan de verwachtingen van de consument, kan het onverkocht blijven en veranderen in dode voorraad.

Onnauwkeurige marktprognoses

Het verkeerd voorspellen van de consumentenvraag naar een product kan resulteren in overtollige voorraad.

Hoe vermijd je dode voorraad?

Als je niet met dode voorraad wilt komen te zitten, doe dan het volgende:

• Gebruik software voor voorraadbeheer om je te waarschuwen voor problemen, zodat deze tijdig kunnen worden aangepakt.
• Bestel kleinere hoeveelheden bij het aanbieden van nieuwe producten totdat je weet hoe ze presteren, ook al is de prijs per eenheid hoger.
• Onderzoek je doelgroep om te leren welke andere producten ze willen.
• Baseer nieuwe productaanbiedingen op sector- en klantonderzoek in plaats van op intuïtie of persoonlijke interesses.
• Stel een drempel in voor herbestellingen in om ervoor te zorgen dat je de juiste bestelhoeveelheid aanvraagt en dode voorraad voorkomt.

Hoe raak je dode voorraad kwijt?

Hoewel sommige dode voorraad in de vuilniswagen moet verdwijnen, zijn er manieren om een deel van je initiële investering terug te verdienen.

Zo kun je dit doen:

• Verkoop dode voorraad aan marktplaatsen (zoals eBay) en liquidatie-winkels.
• Doneer aan een goed doel in ruil voor belastingaftrek.
• Geef het weg als een gratis cadeau bij aankoop.
• Productbundeling.
• Verkoop dode kledingvoorraad aan consignatiebedrijven.
• Organiseer een uitverkoop en verkoop je SKU's voor een zachte prijs.